Nằm giữa trung tâm thành phố Berlin, giữa Pariser Platz và Platz des 18, cổng thành Brandenburg không chỉ là một biểu tượng hòa bình của Berlin mà nó còn là biểu tượng của nước Đức. Hình ảnh cổng thành Brandenburg đã từng được in lên tem, lên tiền giấy d-mark hay tiền xu euro của Đức. Biểu tượng của hòa bình này được xếp ngang hàng với Khải Hoàn Môn như một trong những tượng đài tiêu biểu và lay động lòng người nhất tại Châu Âu.
1. Sự ra đời của cổng thành Brandenburg
Cổng Brandenburg to lớn mang phong cách tân cổ điển bằng đá sa thạch từ vùng núi Sächsische Schweiz – là một mắt xích trọng yếu trong lịch sử của Berlin và nước Đức. Brandenburg được xây dựng từ năm 1788 đến năm 1791 mới hoàn thành để đánh dấu lối vào Unter den Linden, đại lộ lớn nhất Berlin.
Cổng thành này được xây dựng dưới sự chỉ đạo của kiến trúc sư Carl Gotthard Langhans, để tưởng nhớ vị vua Friedrich II sau khi ông qua đời và cũng để góp phần củng cố địa vị của vua mới – cháu ruột của ông. Dù trải qua hàng thế kỷ với những biến cố về thiên tai, chiến tranh nhưng đến hiện nay cổng vẫn uy nghi và tráng lệ giữa đất trời Berlin và trở thành biểu tượng bất biến của nước Đức.
2. Kiến trúc cổng thành Brandenburg
Với chiều cao 30m, rộng 65,5m và sâu 11m, Cổng Brandenburg được thiết kế dựa trên kiến trúc của cổng thành Acropolis ở Athens. Brandenburger có tất cả 5 đường thông qua, trong đó đường ở giữa rộng hơn, hai bên là hai nhà gác. Cổng có tổng cộng 18 cột chia làm 3 hàng, mỗi hàng 6 cột, mỗi cột có đường kính phía dưới chân là 1,75m và cao 15m. Ngự trị phía trên cổng là nữ thần chiến thắng Victoria trên cỗ ngựa tứ mã làm bằng đồng (Quadriga). Trước khi vua Wilhelm II thoái vị vào năm 1918 thì chỉ có hoàng gia và các khách mời của họ mới được đi qua cổng này.
Cũng như lịch sử nước Đức, cổng thành Brandenburger cũng trải qua nhiều thăng trầm. Tại đây đã diễn ra nhiều sự kiện lịch sử trọng đại gắn liền với lịch sử nước Đức cũng như của cả Châu Âu. Chính bởi vậy mà giờ đây nó trở thành biểu tượng nước Đức.
3. Lịch sử các cuộc chiến tại cổng thành Brandenburg
Trong cuộc chinh chiến của Napoleon khắp châu Âu, khi ông đánh bại đế quốc Phổ vào năm 1806, ông đã cho duyệt binh chiến thắng qua cổng thành để vào Berlin, trước khi đoạt pho tượng Quadriga trên đỉnh cổng thành mang về Pháp làm vật phẩm chiến tranh. Nhưng sau khi Napoleon thất thủ, bức tượng lại trở về Berlin vào năm 1814 và giờ nàng lại một lần nữa ngự trên xe ngựa của mình trên cổng thành. Trong thời phát xít, cổng thành Brandenburg cũng bị lạm dụng khi đơn vị công kích của phát xít Đức (SA) đã diễu hành qua đây. Thiệt hại nặng nề nhất mà nó phải chịu có lẽ là trong Chiến tranh thế giới thứ hai khi quân Đức liên tục bắn về phía cổng thành nhằm vào lá cờ của Liên Xô được cắm trên tượng tứ mã.
Sau chiến tranh, Brandenburger được xây dựng lại do cả hai bên chính quyền Đông và Tây Berlin. Nhưng ngày 13-8-1961, bức tường Berlin được dựng lên chạy qua cả cổng thành ngăn cách hai bên Tây và Đông Berlin gây ra nhiều thảm họa với không biết bao nhiêu gia đình ở Berlin nói riêng và của nước Đức nói chung. Vì vậy nó đã trở thành biểu tượng của cuộc chiến tranh lạnh giữa hai phe tư bản và xã hội chủ nghĩa.
Năm 1987, khi tổng thống Mỹ Ronald Reagan đến thăm Tây Berlin ông đã kêu gọi Gorbachev lúc đó là Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô phá bỏ bức tường thành Berlin. Mong ước của người dân Đông và Tây Berlin cuối cùng cũng được thực hiện trong cuộc cách mạng nhung ở Đông Đức vào năm 1989.
Việc cổng thành Brandenburg được mở ra vào ngày 22/12/1989 trong sự hân hoan và vui mừng khôn xiết của hơn 100.000 người đổ về đây ăn mừng có lẽ là sự kiện trọng đại nhất từ trước tới nay đã diễn ra tại cổng thành này. Nó đã trở thành biểu tượng của sự thống nhất và hơn nữa còn là biểu tượng của sự chấm dứt chiến tranh lạnh giữa Đông và Tây, là cầu nối đến tương lai của nước Đức.
Sau khi đất nước thống nhất, cổng thành và tượng tứ mã lại được trùng tu hoàn toàn và Berlin đã có lại bộ mặt hoàn hảo của nó vào năm 2002. Brandenburger ngày nay là địa điểm không thể bỏ qua của bất cứ khách du lịch nào đến thăm thủ đô của nước Đức.
4. Những điểm tham quan tại cổng thành Brandenburg
Trước khi bước qua cổng thành, du khách hãy dành thời gian tại Raum der Stille (Phòng Yên lặng), một căn phòng đơn giản, nơi mọi người từ mọi giai tầng, theo mọi tôn giáo khác nhau được mời bỏ lại mọi định kiến sau lưng và cùng ngồi lại bên nhau. Khi bước qua một trong 5 lối đi hoành tráng và những biểu tượng của thần thoại Hy Lạp, sẽ không ai trách mắng nếu du khách mang cảm giác choáng ngợp; lịch sử như vẫn hiện diện ngay tại đây. Hãy tìm xem những bảng thông tin ghi lại lịch sử thăng trầm của cổng thành, đã trở thành một biểu tượng sừng sững trong 200 năm tồn tại của mình. Cổng thành luôn mang vẽ oai dũng, tuy nhiên, khung cảnh quanh đây càng tuyệt đẹp hơn khi ánh đèn được thắp sáng mỗi khi đêm về và vào những dịp đón năm mới.
Không những thế đại lộ Unter den Linden nối cổng thành Brandenburg với quảng trường Alexanderplatz là một trong những con đường đẹp nhất Berlin, nơi có những tòa nhà quan trọng như sứ quán của Nga, Mỹ, Pháp và Anh. Du khách cũng có thể vào thăm Trường đại học Humboldt nổi tiếng hay trèo lên tháp truyền hình để ngắm cảnh Berlin cũng khá thú vị. Nhưng tuyệt vời nhất vẫn là giây phút đón giao thừa ở cổng thành Brandenburg. Hàng ngàn bông pháo hoa sáng rực trên bầu trời trong niềm hân hoan đón chào năm mới của hơn 1 triệu người dân Berlin và du khách. Nếu có dịp tới Đức vào những ngày đầu năm mới thì đừng bỏ lỡ những khoảnh khắc ý nghĩa này.
